Günümüzde resimli çocuk kitapları dünyası kapılarını sadece çocuklara değil, her yaştan okura açıyor. Bu kapıdan girenlere, kendi iç dünyalarını keşfetme ve yaşama rengârenk bir pencereden bakma imkânı sunuyor. Bu kitapları okumak, bir anlamda çocukluğun o saf dünyasına doğru yolculuğa çıkmanıza vesile oluyor. Sizi, içinde bulunduğunuz noktadan bambaşka zamanlara, diyarlara yolculuğa çıkarıyor. Yaşamda zorlandığınız duyguları, durumları bir masal kahramanının dünyasında görmek, bir ejderhanın kalbine sığınmak, bir ayının dertlerini dinlemek, zorlanan köstebeğe yardım etmek pek çok çocuğa ve yetişkine terapi gibi geliyor. Bu şifa tadındaki okumalar zamanla, benzer hisler taşıyan insanlarla bir araya gelme ve resimli çocuk kitaplarını konuşma ihtiyacını doğuruyor.

 

“Çocuk Kitapları Konuşalım” kitap kulübü, 2021 yılında, evlere kapandığımız pandemi döneminde tam da bu ihtiyaçlarla kuruldu. Kulüp yaklaşık üç yıldır süren online yolculuğuna, her ay eklenen yeni katılımcılarla devam ediyor. Sadece ülkemizden değil, dünyanın pek çok yerinden resimli çocuk kitabı severleri bir araya getiriyor. Buluşmaların bazılarına kitapların yazarları, illüstratörleri, editörleri, çevirmenleri de katılıyor. Özellikle yazarlara okuyucularıyla buluşma imkânı sunuyor. Kulüp, 2004 yılı ocak ayı buluşmasını değerli yazar Tülin Kozikoğlu’nun katılımıyla gerçekleştirdi. Yazarın Dönme Dolap kitabı oturumun başında okundu, üzerine konuşuldu. Bu nedenle kitap yorumum sadece bana ait değil, katılımcıların yorumları ve Tülin Kozikoğlu’nun anlattığı ayrıntılar, anılar ve nüanslarla şekillenmiştir.

 

“Dünyanın bir yerinde

Ve dünyanın bambaşka bir yerinde…

Bir oğlan

Ve bir kız yaşıyordu.

Bir sabah,

“Haydi” dedi annesi oğlana. “Vedalaş artık ayıcığınla da dışarı çıkalım.”

Ve “Haydi” dedi babası kıza. “Vedalaş artık balığınla da yola çıkalım.”

 

İşte bu sözlerle başlıyor Dönme Dolap kitabı. Dünyanın iki farklı şehrinden, benzer sözlerle, benzer yaşlardaki çocukların aileleriyle yola çıkmasını anlatıyor. Onların yolculuklarındaki yollar, durumlar, arka fondaki dünyaları bizi de kendi iç dünyamıza doğru bir yolculuğa çıkarıyor. Bir sebeple sıcak yataklarımızdan çıkıp evimizden ayrılmak zorunda kalsak ne yapacağımızı sorgulatıyor bize. Evimizden, mahallemizden, şehrimizden, hatta ülkemizden ayrılmak zorunda kalsak neler hissederdik? Dünyanın başka bir köşesinde evini terk etmek zorunda olan biri, bir çocuk ne hisseder? Korkuları, kaygıları, umutları, heyecanları nasıldır?

 

Çocuk kitaplarının en önemli yanlarından biri hiçbir şeyi kötü, karamsar, acınacak hâlde göstermemeleridir. Çünkü çocuklara olumsuz olanın üzerinden bile, iyi ve olumluyu anlatmayı hedefler. Çocukları karanlığa, çaresizliğe, karamsarlığa sürüklemez. Çocuk kitapları, çocukları utandırmaz. Tülin Kozikoğlu’nun bu kitabında da savaş ve göç teması çocukları koruyan, kollayan, sarmalayan bir yerden ele alınmış. Yazar, savaş nedeniyle göç etmek zorunda kalan çocukların, bir gün, bir yerde bu kitabı okuma ihtimalini göz önüne alarak, “mülteci çocukların kalplerini incitmeden”, her bir detayın üzerinde özenle durarak, farklılıkların değil, bizi birleştiren benzerliklerimizin üstüne kurmuş hikâyesini. Belki de bu nedenle okurken kalbinize dokunuyor. Empati duygusunun izlerini takip ederek okuduğunuzda, ortak noktalarımızı, aramızdaki o görünmez bağları, uzakları yakın eden yeni bağlantıları keşfediyorsunuz.

 

Kitabın evrensel değerler taşımasında ve on bir dile çevrilmesinde en önemli etkenlerden biri de kuşkusuz çizimleri. Kitaptaki atmosferi yaratan çizimlerin sahibi Hüseyin Sönmezay. Sembolik olanla gerçekte olanı öyle güzel harmanlamış ki, kitabı sırf resimleri üzerinden ayrıca inceleyebilir ve üzerine konuşulabilirsiniz. İllüstrasyonun gücü burada kendini gösteriyor. Çizimler için “sessiz kitaplardan bir tık sesli bir kitap” diyebiliriz. Kitaptan sözleri kaldırsak etkisini bir nebze olsun kaybetmez. Buna rağmen çizimler metinle ve yazarın şiirsel diliyle bütünleşmiş hâlde.

 

Kitap bize, aynı havayı soluyup, aynı gökyüzü altında olduğumuzu, başımızı kaldırıp baktığımızda aynı yıldızları gördüğümüzü hatırlatıyor. Dünya tıpkı bir dönme dolap gibi dönmeye devam ediyor ve bu dünyada her ne olursa olsun çocuk, oyun, gülümseme ve umudun olduğunu fısıldıyor.

 

Not: Kitabın yaş grubu ilkokul son sınıf, ortaokul ve üzeridir.

 

Kitap Adı:Dönme Dolap

Yazar:Tülin Kozikoğlu

Yayınevi:Doğan ve Egmont Yayıncılık

Hamur Tipi: 2. Hamur

Sayfa Sayısı: 40

Ebat: 28 x 24

İlk Baskı Yılı: 2020

Baskı Sayısı: 1. Basım

Dil: Türkçe