Sevgililer Günü ve Dünya Öykü Günü olarak kutladığımız 14 Şubat’ta yayımlanmak üzere yazar, akademisyen ve edebiyatla yakından ilgili dostlarımıza, en iyi üç aşk romanını sorduk. Elbette bu tür listeler ve soruşturmalar eleştiriye açık. Biz de soruşturmayı yaparken farklı tepkilerle karşılaştık. En iyi roman yoktur, iyi romanlar vardır, Sevgililer Günü’ne de aşka da inanmıyorum gibi yanıtlar da aldık. Hiçbir yanıt vermeyenlerin yanı sıra kibarca reddedenler de oldu. Bazı yazarlarımız üç roman yerine iki roman adı verdi, birkaç yazarımızsa dört ya da beş roman sıraladı.

 

Edebiyat severlerin anımsayacağı gibi edebiyat dergileri ara sıra, geniş katılımlı, sonrasında epeyce konuşulan, zaman zaman eleştirilen, eleştirilse de merak edilen soruşturmalar yaparak listeler yayımlar. Listeleri, yer alan eserlerin kaçını okuduğumuzu, hangilerini daha önce hiç duymadığımızı merak ederek inceleriz. Edebiyata dair düşünme zemini yaratan bu çabaları önemsiyoruz. Biz de küçük bir soruşturmayla ilk listemizi hazırladık.

 

Yaptığımız soruşturmada, 72 katılımcının önerdiği 98 farklı romanın adı anıldı. Kolera Günlerinde Aşk ve Anna Karenina arasında kıyasıya bir rekabet yaşanırken, Kürk Mantolu Madonna ve Masumiyet Müzesi ilk dörtten aşağı inmedi. Son gelen yanıtlarla Anne Karenina yirmi kez anılarak listenin başına yerleşti. Sonuç olarak, klasiklerin önemini korumaya devam ettiğini ileri sürebiliriz.

 

Klasikler yerine, daha az duyulmuş romanları tercih eden yazarlarımızın yanıtlarıyla, oldukça renkli bir liste ortaya çıktı. Bazı yazarlar birden fazla eseriyle listeye girerken, erkek yazarların eserlerinin daha çok anıldığını fark ettik. Aşkı, erkek yazarlar mı daha iyi anlatıyor? Kadın yazarlar; otosansüre, kanona egemen eril bakış açısına, ezberlere mi takılıyor? Üzerinde düşünmeye değer bir soru.

 

Yine anılan eserlere baktığımızda, aşk denildiğinde hâlâ kadın ve erkek arasında yaşanan aşkın anlaşıldığını gördük. Elbette aşkın çeşitlemelerine dair eserler de anıldı; Venedik’de Ölüm, Dorian Gray’in Portresi, Beni Adınla Çağır, Lolita, Orlando gibi aşkın farklı yüzlerine dair romanlar da listemizde yer buldu.

 

Soruşturmamıza yanıt veren değerli yazarlarımıza içtenlikle teşekkür ederken, Sevgililer Günü’nüz ve Dünya Öykü Günü’nüz kutlu olsun diyoruz. Edebiyat ve öykü aşkınız yaşam boyu eksilmesin.

 

Şirvan Erciyes

 

 

En Çok Anılan Romanlar ve Yazarları

 

Anna Karenina-Lev Tolstoy (20)

Kolera Günlerinde Aşk- Gabriel Garcia Marquez (17)

Masumiyet Müzesi-Orhan Pamuk (15)

Kürk Mantolu Madonna- Sabahattin Ali (13)

Huzur-Ahmet Hamdi Tanpınar (7)

Madame Bovary-Gustave Flaubert (7)

Bir Gün Tek Başına-Vedat Türkali (6)

Vadideki Zambak-Honore de Balzac (5)

Lolita-Viladimir Nabokov (5)

Ağrı Dağı Efsanesi-Yaşar Kemal (4)

 

 

Üçer Kez Anılan Romanlar ve Yazarları

 

Malina-Ingeborg Bachmann

Var Olmanın Dayanılmaz Hafifliği-Milan Kundera

Kuyucaklı Yusuf-Sabahattin Ali

Beyaz Geceler-Fyodor Dostoyevski

Cemile-Cengiz Aytmatov

Beni Asla Bırakma- Kazuo Ishiguro

Günden Kalanlar- Kazuo Ishiguro

Selvi Boylum Al Yazmalım-Cengiz Aytmatov

Venedik’de Ölüm-Thomas Mann

Jane Eyre-Charlotte Bronte

Dorian Gray’ın Portresi-Oscar Wilde

 

 

İkişer Kez Anılan Romanlar ve Yazarları

 

Fırtına-İlya Ehrenburg

Genç Werther’in Acıları- J. W. Von Goethe

Düğüne-John Berger

Doktor Jivago-Boris Pasternak

Kefaret-Ian McEwan

Lady Chatterly’nin Sevgilisi-D.H. Lawrence

Tehlikeli İlişkiler-Pierre Choderlos de Laclos

Seni İçime Gömdüm-Andrew Jolyy

Animal Triste-Monica Maron

İklimler-Andre Maurois

Uğultulu Tepeler-Emily Bronte

Abelard ve Heloise-Ronald Duncan

Gül Mevsimidir-Füruzan

 

 

Bir Kez Anılan Romanlar ve Yazarları

 

Bir Aşk Sayfası-Emile Zola

İlk Aşk-Turgenyev

Orlando-Virginia Woolf

Lust,Caution (色, 戒) -Eileen Chang (张爱玲)

Daphnis ile Khloe’nin Aşkı-Longos

Ali ve Nino-Kurban Said

Kamelyalı Kadın-Alexsandre Dumas (Oğul)

Kırmızı ve Siyah-Stendhal

Kayıp Zamanın İzinde-Marcel Proust

Albertine Kayıp-Marcel Proust

Son Mektup-Andre Gorz

Yalın Tutku-Annie Ernaux

Justine-Lawrence Durrell

Harro ile Libertas- Norman Ohler

Sis-Migule de Unamuno

Günlerin Köpüğü-Boris Vian

Kadın ve Kukla- Pierre Louÿs

Bilinmeyen Bir Kadının Mektubu-Stefan Zweig

Buda’da Bir Boşanma-Sandor Marai

Suç ve Ceza-Fyodor Dostoyevski

Bir Büyük Aşk- Aleksandra Kollontay

Carol-Patricia Hıghsmit

Kara Yabancı-James Baldwın

Almodovar Teoremi-Antoni Casas Ros

Savaş ve Barış-Lev Tolstoy

Hüzünlü Kahvenin Türküsü-Carson McCullers

Silahlara Veda- Ernest Hemingway

Uğultulu Tepeler-Emily Bronte

Usta ile Margarita- Mihail Bulgakov

Benim Hüzünlü Orospularım- Gabriel Garcia Marquez

Pol ve Virjini-Bernardin de Saint Pierre

Benimle Tanışmadan Önce-Julian Barnes

Portakal Ağacında Oturan Kadın-Gioconda Belli

Yalnızlar-Erhan Bener

İçimizdeki Şeytan-Sabahattin Ali

Kılıç Yarası Gibi-Ahmet Altan

Ölü Erkek Kuşlar-İnci Aral

Hep O Şarkı- Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Yitik Bir Aşkın Gölgesinde-Mehmet Uzun

Şairin Romanı- Murathan Mungan

Mahmud ile Yezida-Murathan Mungan

Bir Kadının Penceresinden-Oktay Rifat

Kara Kitap-Orhan Pamuk

İnce Memed-Yaşar Kemal

Aşkı Memnu-Halid Ziya Uşaklıgil

Eylül-Mehmet Rauf

Mem-û Zîn-Ahmed-i Hani

Bitmeyen Aşk-Pınar Kür

Yarın Yarın- Pınar Kür

Bir Kadın Düşmanı-Reşat Nuri Güntekin

Akşam Güneş-Reşat Nuri Güntekin

Leyla ve Mecnun-Fuzuli

Ben Deli Miyim-Hüseyin Rahmi Gürpınar

Mavi Karanlık-Vedat Türkali

Evvel Aşklar Masalı-Günhan Kuşkanat

Kiraz Ağacı-Gökçer Tahincioğlu

Serenad-Zülfü Livaneli

Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku-İlhami Algör

 

Katılımcılar*

 

Erkan Karaslan  Deniz Dengiz Şimşek  Altay Ömer Erdoğan  Fuat Sevimay İbrahim Dizman  Aydın Afacan  Kader Menteş Bolat  Zeynep Uzunbay  Bayram Sarı  Ethem Baran Mehmet Taşdemir  İlay Bilgili  Sevim Çiçek  Serkan Parlak     İbrahim Berksoy Mehmet Fırat Pürselim  Algan Sezgintüredi  Umut Şener Erol Köroğlu  Cihan Oğuz  Hüseyin Köse  Menekşe Toprak  Fatih Selvi Keyvan Fatihi Rezai  Feryal Tilmaç Ahmet Karadağ  Yasemin Onat  Kürşad Oğuz  İsmail Güzelsoy  Münire Çalışkan Tuğ      Filiz Özdem  Şirvan Erciyes  Usame Yördem  Polat Özlüoğlu  Erkan Irmak  Metin Turan  Deniz Faruk Zeren  Esra Kahya Jale Sancak  Adil İzci  Ali Ozanemre  Lütfiye Aydın    Hülya Soyşekerci Hasibe Özdemir  Cabir Özyıldız  Toprak Aras  Hakkı Zariç Nazire Gürsel Zeynep Paftalı  Yıldız İlhan  Abdullah Aren Çelik  Bade Osma Süreyya Deniz Özceylan  Nursel Duruel  Duygu Terim Top  Yonca Yaşar  Hande Öğüt Kadir Işık  Şengül Can  Lal Laleş  Nefise Abalı   Işıl Madak  Ercan y Yılmaz Ayla Kutlu   Şenay Eroğlu Aksoy  Semiramis Yağcıoğlu  Süreyya Köle  Ömer Solak  Aslı Solakoğlu  A.Galip  Meliha Yıldırım  İsmail Kün

 

 

*Bu liste, katılımcıların yanıt verme sırasına göre hazırlanmıştır.