Türkiye’nin ilk kısa film festivalinin Robert Kolej Sinema Kulübü tarafından 1967- 1970 yılları arasında düzenlendiğini çoğu kişi bilmez. Daha da ilginci 1967 yılında 1. Hisar Kısa Film Festivali’nde James Baldwin ödülünü kazanan Format 20 isimli yapımın Türk sinema tarihinin ilk ve oldukça erken bir bilim kurgu örneği olmasıdır. Yönetmenliğini o dönem okulun öğrencilerinden olan Üner Birecikli’nin üstlendiği yapım deneysel bir çalışma olarak öne çıkıyor.

 

Ancak Format 20, yıllar içinde sadece film arşivlerinde yer alan bir eser olarak kaldı; ta ki Salt’ın desteğiyle, 16mm kopyasından Deniz Kurtuluş Özgünay ve Şenol Er tarafından restore edilene kadar. Bu restore edilen kopya, elli yılı aşkın bir aradan sonra ilk kez seyirciyle buluşmaya hazırlanıyor.

 

Üner Birecikli, Format 20’yi çekerken neyi amaçladığını, o dönemdeki sinema anlayışını ve filmin yıllar sonra yeniden izleyiciyle buluşmasının taşıdığı anlamı konuştuğumuz bu söyleşide, dönemin sinemasına dair de önemli ipuçları veriyor.

 

Söyleşiye geçmeden önce, Birecikli’nin sinema dünyasına yaptığı katkıları ve Format 20’nin tarihsel önemini biraz daha derinlemesine incelemek faydalı olacaktır.